Phụ gia thực phẩm – Bạn đang ăn gì mỗi ngày mà không biết?

Phụ gia thực phẩm – Bạn đang ăn gì mỗi ngày mà không biết?

Phụ gia thực phẩm (food additives) là thành phần gần như không thể thiếu trong ngành công nghiệp thực phẩm hiện đại. Từ một miếng xúc xích, lát bánh mì, đến cốc nước giải khát thơm ngon, đều có thể chứa các chất phụ gia mà người tiêu dùng thường… không hề nhận ra. Vậy phụ gia thực phẩm thực sự là gì? Có an toàn không? Và quan trọng nhất: bạn đang ăn gì mỗi ngày mà không biết?

Hãy cùng khám phá mọi điều cần biết về phụ gia thực phẩm trong bài viết dưới đây – thông tin đầy đủ, khách quan, và dễ hiểu cho cả người tiêu dùng lẫn doanh nghiệp sản xuất.

I. Phụ gia thực phẩm là gì?

Phụ gia thực phẩm là những chất được bổ sung vào thực phẩm trong quá trình sản xuất, chế biến, bảo quản hoặc đóng gói, với mục đích:

• Cải thiện màu sắc, hương vị

• Tăng thời hạn sử dụng (chống mốc, chống oxi hóa…)

• Giữ độ giòn, dai, sánh, kết cấu sản phẩm

• Ổn định pH, tăng tính đồng nhất

• Hỗ trợ quá trình lên men hoặc bảo toàn dinh dưỡng

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) định nghĩa: “Phụ gia thực phẩm là các chất mà bản thân không phải là thực phẩm, nhưng được thêm vào để cải thiện đặc tính kỹ thuật hoặc cảm quan của sản phẩm”.

II. Bạn đang ăn những loại phụ gia thực phẩm nào mỗi ngày?

Bạn có thể không biết, nhưng rất nhiều món ăn quen thuộc hằng ngày chứa các loại phụ gia như:

Bột Màu Caramel RT175	Titanium Dioxide – TiO2 (Cộng Hoà CZECH)	Acid Citric Monohydrate C6H8O7.H2O

👉 Bạn có đang dùng những sản phẩm này không? Gần như chắc chắn là có.

III. Phân loại phụ gia thực phẩm thường gặp

1. Theo nguồn gốc:

• Tự nhiên: chiết xuất từ thực vật, vi sinh, khoáng chất (ví dụ: màu củ dền, chất làm ngọt stevia)

• Tổng hợp hoặc bán tổng hợp: sản xuất trong phòng thí nghiệm (như sorbitol, benzoate…)

2. Theo chức năng:

• Chất bảo quản: giúp ngăn chặn vi sinh vật gây hỏng thực phẩm (E210 – E239)

• Chất chống oxi hóa: giữ màu, mùi sản phẩm (E300 – E321)

• Chất tạo màu: làm thực phẩm hấp dẫn (E100 – E199)

• Chất tạo ngọt: thay thế đường (aspartame, stevia)

• Chất ổn định & nhũ hóa: giữ kết cấu (glycerol, lecithin)

• Chất tạo hương: nhân tạo hoặc tự nhiên

IV. Phụ gia thực phẩm có hại không?

Câu trả lời không đơn giản là “có” hoặc “không”.

✅ Nếu dùng đúng liều lượng theo quy định, hầu hết phụ gia thực phẩm được coi là an toàn và được phép sử dụng bởi các cơ quan quản lý như FDA (Mỹ), EFSA (châu Âu), Bộ Y tế Việt Nam.

❌ Nếu lạm dụng, dùng sai liều lượng hoặc dùng phụ gia cấm, có thể gây:

• Dị ứng, nổi mề đay

• Ảnh hưởng thần kinh (với trẻ nhỏ)

• Tăng nguy cơ rối loạn tiêu hóa

• Một số chất bị nghi ngờ gây ung thư nếu tích tụ lâu dài

V. Ai kiểm soát chất lượng phụ gia thực phẩm?

Tại Việt Nam, phụ gia thực phẩm được quản lý bởi:

• Bộ Y tế (Cục An toàn thực phẩm)

• Danh mục phụ gia được phép sử dụng theo Thông tư 24/2019/TT-BYT

• Hàng nhập khẩu phải có nguồn gốc rõ ràng, công bố tiêu chuẩn

Các doanh nghiệp sản xuất hoặc phân phối phụ gia phải tuân thủ nghiêm ngặt:

• Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia

• Báo cáo kiểm nghiệm định kỳ

• Truy xuất nguồn gốc, hồ sơ MSDS, COA, ISO, HACCP…

VI. Tại sao ngành công nghiệp không thể thiếu phụ gia thực phẩm?

Trong môi trường sản xuất thực phẩm công nghiệp quy mô lớn, phụ gia là yếu tố then chốt giúp:

• Đảm bảo sản phẩm ổn định, đồng nhất

• Kéo dài thời gian bảo quản để vận chuyển xa

• Tối ưu chi phí sản xuất

• Đáp ứng khẩu vị người tiêu dùng

Ví dụ thực tế:

Nếu không có phụ gia, nước trái cây tươi sẽ nhanh chóng bị lên men, đổi màu, và có mùi hỏng chỉ sau 1-2 ngày.

VII. Làm thế nào để chọn phụ gia thực phẩm an toàn?

✅ Dành cho người tiêu dùng:

• Đọc kỹ nhãn mác sản phẩm – tránh sản phẩm không ghi rõ thành phần

• Ưu tiên sản phẩm có chứng nhận: HACCP, ISO, FDA, Organic

• Hạn chế sản phẩm chứa chất tạo màu tổng hợp, chất bảo quản mạnh

✅ Dành cho doanh nghiệp chế biến:

• Chọn nhà cung cấp phụ gia thực phẩm uy tín có giấy tờ COA, MSDS đầy đủ

• Kiểm tra nguồn gốc xuất xứ rõ ràng

• Tuân thủ liều lượng sử dụng theo khuyến nghị quốc tế
  

VIII. Một số phụ gia tự nhiên thay thế phụ gia hóa học

IX. Câu hỏi – Đáp chuẩn AEO về phụ gia thực phẩm

❓Phụ gia thực phẩm là gì?

Trả lời: Là những chất được thêm vào thực phẩm trong quá trình chế biến để cải thiện chất lượng, màu sắc, mùi vị, thời hạn sử dụng hoặc kết cấu sản phẩm.

❓Có nên lo lắng khi sử dụng thực phẩm có phụ gia không?

Trả lời: Không, nếu sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng và phụ gia nằm trong danh mục được phép với liều lượng an toàn. Tuy nhiên, nên hạn chế sản phẩm quá nhiều phụ gia tổng hợp.

❓Làm sao để phân biệt phụ gia an toàn và không an toàn?

Trả lời: Đọc nhãn thành phần, tra cứu mã E của phụ gia; ưu tiên các sản phẩm có chứng nhận uy tín (HACCP, FDA…). Tránh dùng sản phẩm trôi nổi, không có thông tin rõ ràng.

❓Phụ gia thực phẩm có phải là chất bảo quản?

Trả lời: Chất bảo quản chỉ là một loại trong nhóm phụ gia thực phẩm. Ngoài ra còn có chất tạo màu, tạo mùi, làm dày, ổn định pH…

❓Trẻ em có dùng thực phẩm chứa phụ gia được không?

Trả lời: Có thể, nếu sản phẩm đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, nên tránh cho trẻ ăn thực phẩm chứa chất tạo màu tổng hợp hoặc chất tạo ngọt nhân tạo.

X. Kết luận: Bạn đang ăn gì mỗi ngày?

Có thể bạn đã ăn phụ gia thực phẩm mỗi ngày, nhưng không hề nhận ra. Điều quan trọng là:

• Chọn đúng nguồn phụ gia an toàn

• Hiểu rõ chức năng và giới hạn cho phép

• Cân bằng giữa tiện lợi và sức khỏe

Với sự hiểu biết đúng đắn, phụ gia thực phẩm sẽ là trợ thủ chứ không phải mối nguy. Hãy là người tiêu dùng thông thái – và nếu bạn là nhà sản xuất, đừng quên đặt yếu tố an toàn lên hàng đầu.

Các sản phẩm thông dụng trong phụ gia thực phẩm – Những thành phần không thể thiếu trong chế biến hiện đại

Trong ngành công nghiệp chế biến thực phẩm hiện đại, phụ gia thực phẩm đóng vai trò không thể thiếu. Chúng giúp cải thiện màu sắc, mùi vị, kết cấu, kéo dài thời gian bảo quản và nâng cao giá trị cảm quan của sản phẩm. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ các loại phụ gia nào đang được sử dụng phổ biến, công dụng cụ thể của từng loại ra sao, và làm thế nào để lựa chọn đúng sản phẩm an toàn, hiệu quả.

Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ về các sản phẩm phụ gia thực phẩm thông dụng nhất hiện nay – từ chất bảo quản, tạo màu, tạo mùi cho đến các chất ổn định và làm dày.

1. Chất bảo quản thực phẩm (Preservatives)

✅ Mục đích sử dụng:

Giúp kéo dài thời hạn sử dụng của thực phẩm bằng cách ức chế sự phát triển của vi khuẩn, nấm mốc và các vi sinh vật gây hỏng.

🔹 Các sản phẩm phổ biến:

• Potassium Sorbate (E202): Chống nấm mốc, dùng trong nước ép, bánh mì, phô mai.

• Sodium Benzoate (E211): Bảo quản đồ uống có ga, tương ớt, nước trái cây.

• Nisin (E234): Chất bảo quản tự nhiên từ vi khuẩn lactic, dùng cho sữa và phô mai.

• Natamycin (E235): Chống nấm trong các sản phẩm từ sữa, xúc xích.

💡 Ứng dụng:

Các loại chất bảo quản này thường được sử dụng trong ngành sản xuất nước giải khát, bánh ngọt, thực phẩm đóng hộp, xúc xích, đồ chế biến sẵn.

2. Chất tạo màu thực phẩm (Color additives)

✅ Mục đích sử dụng:

Tăng sự hấp dẫn thị giác, phục hồi màu tự nhiên bị mất trong quá trình chế biến hoặc bảo quản.

🔹 Các loại thông dụng:

• Caramel (E150a–d): Tạo màu nâu trong nước ngọt, nước tương, bia.

• Beta-carotene (E160a): Màu vàng cam tự nhiên, có trong nước ép, bánh kẹo.

• Anthocyanin: Chiết xuất từ trái cây, tạo màu đỏ – tím.

• Paprika extract (E160c): Màu đỏ tự nhiên từ ớt chuông.

💡 Ứng dụng:

Rộng rãi trong sản phẩm nước giải khát, bánh kẹo, kem, thực phẩm đông lạnh và sản phẩm chay.

3. Chất tạo ngọt (Sweeteners)

✅ Mục đích sử dụng:

Tăng vị ngọt, thay thế đường nhằm giảm calo, kiểm soát lượng đường trong các sản phẩm cho người ăn kiêng hoặc tiểu đường.

🔹 Sản phẩm phổ biến:

• Aspartame (E951): Vị ngọt gấp 200 lần đường, ít calo.

• Stevia: Chất ngọt tự nhiên từ lá cỏ ngọt, được ưa chuộng hiện nay.

• Sucralose (E955): Ngọt gấp 600 lần đường, ổn định nhiệt độ cao.

• Acesulfame-K (E950): Dùng cho nước ngọt không đường, sữa đặc không đường.

💡 Ứng dụng:

Nước ngọt diet, sữa chua ăn kiêng, bánh không đường, thực phẩm cho người tiểu đường.

4. Chất tạo hương (Flavorings)

✅ Mục đích sử dụng:

Tái tạo hoặc tăng cường hương vị tự nhiên đã mất đi trong quá trình chế biến hoặc bảo quản.

🔹 Sản phẩm nổi bật:

• Hương vani tổng hợp (vanillin): Dùng cho bánh ngọt, kem.

• Hương trái cây (dâu, xoài, cam, chanh…): Tạo hương thơm cho nước giải khát, thạch, kẹo.

• Hương thịt nướng, khói: Dùng trong mì gói, snack, thực phẩm chế biến sẵn.

💡 Ứng dụng:

Phổ biến trong mì ăn liền, nước uống, bánh snack, xúc xích, kem và các món ăn liền.

5. Chất ổn định và nhũ hóa (Stabilizers & Emulsifiers)

✅ Mục đích sử dụng:

Giữ cho các thành phần trong sản phẩm không bị tách lớp, ổn định kết cấu và độ sánh của thực phẩm.

🔹 Sản phẩm điển hình:

• Lecithin (E322): Nhũ hóa, chống tách dầu trong sô-cô-la, bơ, nước sốt.

• Xanthan gum: Làm đặc, ổn định cho nước sốt, sữa chua, kem.

• Carrageenan (E407): Tạo gel, tăng độ sánh trong sữa, thịt nguội.

• Guar gum: Dùng cho súp, nước ép, kem.

💡 Ứng dụng:

Các sản phẩm sữa, nước sốt, kem tươi, xúc xích, bánh mềm, thực phẩm ăn kiêng.

6. Chất điều chỉnh độ chua và chống oxi hóa

✅ Vai trò:

• Điều chỉnh vị chua, ổn định pH

• Chống oxy hóa giúp bảo vệ vitamin, giữ màu sắc tự nhiên

🔹 Các sản phẩm phổ biến:

• Citric Acid (E330): Chất điều vị chua trong nước chanh, nước ép, kẹo chua.

• Ascorbic Acid (Vitamin C – E300): Chống oxy hóa, giữ màu rau quả đóng hộp.

• Sodium citrate (E331): Chống kết tinh đường, điều chỉnh độ chua trong nước ngọt.

7. Enzyme thực phẩm

✅ Mục đích sử dụng:

Hỗ trợ quá trình chế biến như làm mềm thịt, tăng hương vị, cải thiện kết cấu thực phẩm.

🔹 Một số enzyme thông dụng:

• Amylase: Phân giải tinh bột thành đường trong sản xuất bia, bánh mì.

• Protease: Làm mềm thịt, thủy phân protein.

• Lactase: Giúp phân giải đường lactose trong sữa – phù hợp người không dung nạp lactose.

💡 Ứng dụng:

Rộng rãi trong ngành sữa, bánh, thịt chế biến, sản xuất bia và nước giải khát lên men.

8. Phụ gia tạo kết cấu: Chất làm đặc, tạo gel

✅ Vai trò:

Giúp thực phẩm có độ đặc, dẻo, dính phù hợp – đặc biệt trong các sản phẩm dạng lỏng hoặc đông lạnh.

🔹 Các phụ gia nổi bật:

• Gelatin: Tạo đông, dùng cho rau câu, bánh mousse.

• Pectin: Tạo gel tự nhiên từ trái cây, dùng trong mứt, nước ép.

• Modified starch: Tinh bột biến tính – tăng độ sánh, ổn định sản phẩm.

Kết luận

Các sản phẩm phụ gia thực phẩm thông dụng ngày nay không còn xa lạ mà đã trở thành một phần không thể thiếu trong ngành thực phẩm chế biến hiện đại. Việc hiểu rõ từng loại, công dụng, cách sử dụng và lựa chọn đúng nhà cung cấp uy tín sẽ giúp cả doanh nghiệp và người tiêu dùng đảm bảo chất lượng, an toàn cho sức khỏe.

Nếu bạn là doanh nghiệp sản xuất thực phẩm, đừng quên lựa chọn các loại phụ gia thực phẩm đạt tiêu chuẩn, có chứng nhận đầy đủ như COA, MSDS, ISO, HACCP… để đảm bảo sự phát triển bền vững và niềm tin người tiêu dùng.

Linh Đan – Công ty nhập khẩu và phân phối phụ gia thực phẩm ở tại HCM và cung cấp hóa chất công nghiệp uy tín Toàn Quốc.  Tổng Kho Phân Phối Sỉ trên Toàn Quốc, sản phẩm phù hợp với tiêu chuẩn của Cục An toàn thực phẩm. Khẳng định uy tín trong lĩnh vực nhập khẩu và phân phối phụ gia thực phẩm: Tinh bột bắp và tinh bột khoai mỳ biến tính. Linh Đan đáp ứng nhu cầu phong phú của khách hàng trong ngành công nghiệp thực phẩm.Phân phối các loại phụ gia thực phẩm, màu thực phẩm, hương liệu, chất bảo quản, chất điều vị với hệ thống phân phối lớn nhất Toàn Quốc Ngoài ra, Linh Đan công ty uy tín nhập khẩu hóa chất công nghiệp, tự hào là một trong những doanh nghiệp nhập khẩu và phân phối hóa chất công nghiệp từ các quốc gia Mỹ, Nhật, Pháp, … Chất lượng uy tín – Giá thành cạnh tranh nhất – Hàng sẵn có – Giao hàng ngay 24/7.